Jak odstawić dziecko od karmienia piersią? To pytanie zadają sobie przede wszystkim te mamy, które stresują się momentem powrotu do pracy. Do sesji karmienia przyzwyczaja się zarówno kobieta, jak i niemowlę, dlatego odstawienie od piersi wiąże się z bardzo silnymi emocjami po obu stronach. Co powinnaś wiedzieć więc, zanim podejmiesz decyzję o zakończeniu karmienia piersią?
Kiedy najlepiej rozpocząć odstawianie dziecka od piersi?
Koniec karmienia piersią nie ma ustalonej daty. Jak można przeczytać w wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), mleko matki powinno być podstawą diety niemowlęcia przez pierwsze 6 miesięcy życia. Co więcej, WHO uznaje, że kontynuowanie karmienia piersią do drugiego roku życia lub dłużej sprzyja prawidłowemu rozwojowi dziecka, oczywiście jeśli jego dieta jest uzupełniana o inne produkty spożywcze.
Można więc przyjąć, że odpowiednia pora na zakończenie karmienia piersią to – najwcześniej – koniec 6. miesiąca życia dziecka. Wiele osób propaguje jednak stopniowe odstawianie malucha. Zakończenie karmienia piersią z dnia na dzień jest niekorzystne zarówno dla kobiety, jak i dla dziecka. Ty możesz zmagać się z obrzękami, bólem i zastojami mlecznymi, a Twoje dziecko utraci bardzo cenne źródło substancji odżywczych -mleko mamy.
Niektórzy uważają, że decyzję o zakończeniu karmienia piersią trzeba podjąć zanim na świecie pojawi się drugie dziecko lub jeszcze przed zajściem w ciążę. Tak naprawdę, ciało kobiety jest jednak w stanie dostosować produkcję mleka tak, aby wykarmić dwójkę dzieci jednocześnie, dlatego decyzja o kolejnej ciąży nie musi pociągać za sobą decyzji o nagłym odstawieniu dziecka od piersi z dnia na dzień.
Czasami wręcz nie powinno się odstawiać maluszka od piersi. Mowa tu o takich okolicznościach jak:
- wzmożone napięcie emocjonalne, wywołane na przykład zmianą otoczenia, pierwszymi dniami w żłobku, rozstaniem rodziców,
- choroba zarówno mamy, jak i maluszka (chyba, że mama przyjmuje leki szkodliwe dla dziecka),
- upały – dziecko nie nauczy się z dnia na dzień pić wody, a to grozi odwodnieniem,
- zapalenie piersi – podawanie jej dziecku pomoże ukoić ból i szybciej pozbyć się problemu.
Jak odstawić dziecko od karmienia piersią i dlaczego nie jest to łatwe?
Jak zostało wspomniane, temat odstawienia dziecka od piersi jest bardzo emocjonalny, ponieważ między mamą a maluszkiem wytwarza się szczególnie intymna więź. Większości mam brakuje sesji karmienia tak samo, jak ich dzieciom właśnie ze względu na towarzyszące takim chwilom uczucia. Matka boi się utraty tej szczególnej bliskości i to również za tą bliskością i poczuciem bezpieczeństwa płacze dziecko.
Z tego też względu łatwiej jest ograniczyć karmienia w dzień niż nocą. Warto zatem nie spieszyć się i przestać karmić piersią wtedy, kiedy oboje będziecie na to gotowi.
Tak naprawdę z każdym tygodniem rozszerzania diety dziecko najadając się pokarmem stałym może coraz rzadziej domagać się piersi. W taki sposób odstawienie przebiega naturalnie.
Korzystasz na tym, i Ty – ponieważ laktacja stopniowo spowalnia i wygasa – i maluch, ponieważ zwyczajnie zapomina o ssaniu piersi, nie domaga się jej, nie płacze i nie przeżywa szoku związanego z odstawieniem.
Jak odstawić dziecko od karmienia piersią – porady i wskazówki
Kiedy podejmiesz decyzję o odstawieniu dziecka od piersi, rób to stopniowo. Procesu odstawienia nie planuj na kilka dni czy miesięcy – pozwól, aby maluch niejako sam zrezygnował z mleka. Jeśli masz taką możliwość i nie musisz wracać do pracy, karm jak najdłużej, a jeśli nie, postaraj się odciągać pokarm w pracy. Niemowlę nadal potrzebuje bowiem mleka do prawidłowego rozwoju. Nawet w wieku od 11. do 16. miesiąca życia powinno ono pokrywać 50% zapotrzebowania kalorycznego małego człowieka.
Mleko mamy możesz zastąpić mlekiem modyfikowanym, ale nic nie stoi na przeszkodzie, abyś odciągała własny pokarm i przygotowywała go do podania butelką dla tych osób, które mają zajmować się maluchem pod Twoją nieobecność.
Każdy doradca laktacyjny powie, że korzystniej będzie dla Ciebie odciągać małe ilości pokarmu, aby odczuć ulgę przy przepełnionych piersiach. Nie możesz jednak odciągać zbyt dużo mleka, aby nie pobudzać laktacji.
Zacznij od odzwyczajania dziecka od karmienia piersią w ciągu dnia. Zastąp jedno karmienie pożywnym posiłkiem jeszcze zanim maluch stanie się głodny. Zajmij go zabawą lub spacerem, a o Waszą intymną relację zadbaj poprzez przytulanie, łaskotki czy buziaczki. Dzięki temu malec nie będzie upominał się o pierś. Kolejne karmienie usuń z harmonogramu dnia na przykład po tygodniu.
Stopniowo, dziecko przyzwyczai się do nowej sytuacji. Możesz jednak równocześnie zastosować kilka sztuczek sprawdzonych przez inne mamy:
- nie korzystaj z metody wyjazdu i gwałtownego odstawienia dziecka zarówno od piersi, jak i od mamy – to emocjonalny szok, który często wywołuje efekt odwrotny do zamierzonego, bądź z dzieckiem jak najbliżej, aby wiedziało, że koniec karmienia to nie koniec Waszej bliskiej relacji,
- postaraj się uniknąć skojarzeń z przystawianiem do piersi, na przykład noś inne ubrania niż te, w których zawsze karmiłaś,
- kup dziecku odpowiedni smoczek, który zaspokoi potrzebę ssania, a także butelkę, w której będziesz podawać mleko modyfikowane lub wodę – dzieci, które nie piły przedtem z butelki często są nią na tyle zafascynowane, że nie upominają się o pierś,
- wytłumacz dziecku, dlaczego nie podajesz mu już piersi – roczny maluch może zrozumieć zwroty typu „mleczko już się skończyło”, a z dziećmi zawsze warto rozmawiać, nawet jeśli uważamy, że nas nie pojmują.
Kiedy odzwyczajasz dziecko od karmienia piersią, obserwuj zarówno malucha, jak i własne piersi. Jeśli walczysz z wahaniami nastrojów, apatią i problemem zastojów pokarmu, zwolnij, spróbuj odciągać odrobinę pokarmu kilka razy dziennie, ale nie cofaj Waszych postępów i nie proponuj dziecku piersi, jeśli samo o nią nie prosi.
Natomiast jeśli zauważysz u dziecka takie objawy jak:
- lęk przed rozłąką,
- agresywne lub apatyczne zachowanie,
- ssanie kciuka, kocyka czy pieluszki tetrowej,
- niespokojny sen,
zatrzymaj proces odstawienia na aktualnym etapie i zaoferuj maluszkowi więcej bliskości.
